Πανεπιστήμιο UK

Αγαπητέ μαθητή του λυκείου που σκέφτεσαι να πας στην Αγγλία...

Μην το κάνεις!


Στην Αγγλία, δυστυχώς, το προπτυχιακό μοιάζει με σχολείο. Υποχρεωτικές παρακολουθήσεις στα πάντα, tutorials (φροντιστηριακά μαθήματα), εργασίες και ψαξίματα στη βιβλιοθήκη... Γενικά δε σε αφήνουν σε ησυχία.

Αλλά, ας κάνω το χρέος μου να κάνω μία μικρή ενημέρωση γι'αυτούς που θέλουν να ξενιτευτούν από τα 18 τους, όπως έκανα εγώ.

Σε γενικές γραμμές υπάρχουν οι εξής μεγάλες διαφορές με το ελληνικό πανεπιστήμιο:

• Τα μαθήματα δε μετράνε όλα ισοδύναμα. Το πρώτο έτος δε μετράει στη βαθμολογία, απλά πρέπει να το περάσεις. Το δεύτερο έτος μετράει 20-30%, αλλά καλύπτει το 60% της θεωρητικής ύλης (ξεσκίζεσαι στο διάβασμα). Το τρίτο έτος μετράει 70-80% της τελικής βαθμολογίας (!), αλλά έχει σχετικά λίγη δουλειά. Δε σε παίρνει όμως το να χαλαρώσεις.

• Σε κάθε μάθημα υπάρχει ένα 20% του βαθμού που βγαίνει από το continuous assessment. Το continuous assessment είναι είτε τεστ προόδου, είτε εργασία - ανάλογα με το μάθημα. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορείς να χαλαρώσεις κατά τη διάρκεια του τριμήνου, απλά περιμένοντας την εξεταστική για να διαβάσεις. Θα αναγκαστείς να ασχοληθείς με το διάβασμα και μεσοτρίμηνα.Το κάθε έτος αποτελείται από τρία έτη των τριών τριμήνων των 10 εβδομάδων, όχι τέσσερα έτη των δύο εξαμήνων των 14 εβδομάδων. Πρακτικά, βγάζεις δουλειά 4 ετών σε 3 έτη. Οι διακοπές είναι ένας μήνας τα Χριστούγεννα και 15-30 ημέρες το Πάσχα. Η εξεταστική είναι σύντομη, μπαμ-μπαμ και είναι μία φορά το χρόνο, προς το Μάιο (στο Reading είναι τον Απρίλιο). Αυτό σημαίνει ότι το μήνα πριν την εξεταστική ρίχνεις ευλαβικό διάβασμα σε ρυθμούς πανελληνίων.

• Το σημαντικότερο: Ακόμα και στα τελείως θεωρητικά μαθήματα, δεν έχεις βιβλία! Με την έννοια ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μπει ο καθηγητής και να πει ότι στις εξετάσεις θα εξεταστεί το βιβλίο του από τις σελίδες 10 ως 180. Θα συστήσει κάποια βιβλία που καλύπτουν την ύλη του (recommended reading), αλλά είναι δική σου δουλειά να τρέξεις στη βιβλιοθήκη και να βρεις από τις σημειώσεις σου τι σου κάνει. Γενικά δουλεύεις πολύ στη βιβλιοθήκη, και γι'αυτό οι βιβλιοθήκες είναι άρτια οργανωμένες και πολύ μεγάλες. Τα βιβλία που θεωρείς ότι σου είναι πολύ χρήσιμα (πχ. η Οργανική Χημεία του Solomons, που σου καλύπτει άνετα την Οργανική Ι, ΙΙ και ΙΙΙ), τα αγοράζεις. Ναι, πληρώνεις. Το μειονέκτημα αυτού του συστήματος είναι ότι, εχμ, κοστίζει και σε χρόνο και σε χρήμα, αλλά το πλεονέκτημα είναι ότι δεν είσαι αναγκασμένος να διαβάζεις από τη βλακεία που έχει γράψει ο καθηγητής - χρησιμοποιείς τα καλύτερα βιβλία που υπάρχουν στην παγκόσμια πανεπιστημιακή βιβλιογραφία. Δες το μέγεθος της κεντρικής βιβλιοθήκης του Reading στο προηγούμενο post για να καταλάβεις πόσο σημασία δίνουν.
  

• Οι βαθμοί μπαίνουν λίγο παράξενα... Η βάση δεν είναι το 5, αλλά το 3.5 - πρέπει όμως να περάσεις τα μαθήματα του έτους με μέσο όρο τουλάχιστον 5. Σε περίπτωση που σε κάποιο μάθημα γράψεις κάτω από τη βάση, το ξαναδίνεις το Σεπτέμβριο, αλλά όσο καλά και να γράψεις, δε θα πάρεις πάνω από 4 (για να αποθαρρύνονται οι ξύπνιοι που θα σκεφτούν να κοπούν επίτηδες για να γράψουν καλύτερα το Σεπτέμβριο). Αν κοπείς και το Σεπτέμβριο, σε σουτάρουν από το πανεπιστήμιο, απλά. Ρήτρες και κολλητηλήκια με καθηγητές δεν παίζουν. Οι καθηγητές και τα γραπτά ελέγχονται και από εξωτερικό εξεταστή. Θεωρητικά, μπορείς να πάρεις και πτυχίο με 3.5, αλλά θα σου είναι άχρηστο. Επίσης, το "Άριστα" είναι από το 7 και πάνω. Και 7 και πάνω παίρνεις πολύ δυσκολα, σε οτιδήποτε. Γενικά δεν έχεις περιθώριο να μην διαβάσεις. Το πτυχίο ή θα το πάρεις στα 3 χρόνια ή καθόλου. Στο πτυχίο σου δε θα λέει βαθμό, αλλά χαρακτηρισμό - το βαθμό τον υπολογίζεις εσύ, αν θες, από την αναλυτική. Εγώ πήρα πτυχίο με "Καλώς" και το ΔΟΑΤΑΠ το μετέφτασε αυτό σε 6.16, not bad.

• Όταν γυρίσεις στην Ελλάδα θα πρέπει να αντιμετωπίσεις το ΔΟΑΤΑΠ (γνωστό παλιότερα και ως ΔΙΚΑΤΣΑ). Είναι αυτοί που θα αντιστοιχήσουν το βρετανικό σου πτυχίο με κάποιο ελληνικό. Αυτή η διαδικασία θα σου χρησιμεύσει (α) για να μπορείς να χρησιμοποιήσεις το πτυχίο σου για να μπεις στο δημόσιο, (β) για να γραφτείς στο κλαδικό σου επιστημονικό όργανο (Ένωση Ελλήνων Χημικών, Ελληνική Μαθηματική Εταιρία κτλ) κάτι το οποίο είναι υποχρεωτικό για να εξασκείς το επάγγελμά σου, (γ) για να διεκδικήσεις μισθολογικά και ασφαλιστικά δικαιώματα που πηγάζουν από τις εκάστοτε κλαδικές συμβάσεις εργασίας ανάλογα με το επάγγελμα - ούτως ώστε να μην έχει το δικαίωμα κάποιος εργοδότης να σε πληρώνει μόνο με το βασικό μισθό επειδή δεν έχεις αναγνωρισμένο πτυχίο. Το ΔΟΑΤΑΠ θα αναγνωρίσει μόνο 4ετή πτυχία, οπότε θα αναγκαστείς να κάνεις και ένα μάστερ και να το "κάψεις" καταθέτοντάς το μαζί με το 3ετές σου πτυχίο. Και τότε ενδεχομένως να χρειαστεί να δώσεις και κάποια μαθήματα σε ελληνικό πανεπιστήμιο. Επίσης, υπάρχει κάποια δυσκολία με τα combined πτυχία (πχ. Chemistry with Food Science, Chemistry and Archaeology), γιατί δεν υπάρχει ευθεία αντιστοιχία. Εν πάσει περιπτώσει, το ΔΟΑΤΑΠ έχεις να το περάσεις για τεχνικούς λόγους, επαγγελματικά και μισθολογικά δικαιώματα. Στις συνεντεύξεις στον ιδιωτικό τομέα πας με τα πτυχία σου ως έχουν.

Τέλοσπαντων όμως, για να μη μακρηγορώ, εγώ το μετάνιωσα που σπούδασα από τα 18 μου στην Αγγλία. Αλλά δε μετάνιωσα για το μάστερ. Θυμάμαι ότι σε όλο το πτυχίο φθονούσαμε τους Έλληνες φοιτητές που διασκέδαζαν και έβγαζαν το πτυχίο τους χαλαρά. Το κέρδος από τις σπουδές σε μία τόσο οργανωμένη πανεπιστημιακή κοινότητα είναι δυσανάλογα μικρό ως προς τον κόπο που θα καταβάλεις.

Μην υποεκτιμάς την κοινωνική διάσταση του πανεπιστημίου! Οι ανέμελοι καφέδες στον ήλιο, τα ξεφαντώματα στα ρεμπετάδικα και τα ξενύχτια τις απόκριες είναι μία πραγματικότητα που δε θα βρεις πάνω και που θα την έχεις απωθημένο για χρόνια. Γενικά, ο φόρτος εργασίας, το πολύ μικρό και άπειρο της ηλικίας των 18-21, καθώς και η δυσκολία αφομοίωσης στη βρετανική πραγματικότητα δε δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες για να περάσεις τόσο καλά όσο οφείλεις στα φοιτητικά σου χρόνια. Γιατί να ζοριστείς; Γιατί να μην περάσεις καλά; Γιατί να ζηλεύεις τους φίλους σου στην Ελλάδα; Κάποια πράγματα πρέπει να τα κάνεις όταν πρέπει.

Το βρετανικό πτυχίο σου παρέχει τα εξής πλεονεκτήματα:
α) Πτυχίο και μάστερ σε χρόνο λιγότερο απ'οτι θα κάνεις στην Ελλάδα μόνο για το πτυχίο.
β) Μεγαλύτερη αναγνώριση στην έρευνα στην αγορά εργασίας του εξωτερικού.
γ) Πολύ καλύτερες ευκαιρίες για έρευνα.
δ) Πολύ καλύτερες ευκαιρίες για να ξεκινήσεις καριέρα (η ανεργία στους νέους επιστήμονες στη Βρετανία είναι πολύ μικρή - οι ίδιες οι εταιρίες έρχονται στο πανεπιστήμιο και κάνουν συνεντεύξεις!)

Επειδή όμως το 95% των Ελλήνων φοιτητών που μεταναστεύουν, σκοπεύουν να γυρίσουν στην Ελλάδα, δεν πιστεύω ότι τα πλεονεκτήματα είναι ιδιαίτερα. Πίστεψέ με, τα 4 χρόνια εκεί πάνω είναι εξαιρετικά ψυχοφθόρα. Αλλά αυτό θα το συζητήσουμε σε κάποιο άλλο post.

Κράτα τα λεφτά σου για το μάστερ - θα περάσεις καλά, έχοντας ξεδώσει όταν πρέπει. Το πραγματικό πλεονέκτημα της Αγγλίας είναι ότι θα πάρεις ένα πτυχίο και ένα μάστερ ακριβώς στα 4 χρόνια. Εγώ τέλειωσα πτυχίο στα 21, μάστερ στα 22 και στρατό στα 23. Τι κατάλαβα; Εννοώ ότι +2 χρόνια τα έχεις περιθώριο, εφόσον δε συντρέχει κάποιος επαγγελματικός ή οικονομικός λόγος.

(Η φωτογραφία από το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου του Reading)

Να το κάνεις το μάστερ στην Αγγλία (ή Σκωτία ή Ουαλία); Με μία λέξη: ναι! Και δεν το λέω αυτό επειδή έμενα εκεί επί 4 χρόνια.

Αν με ρωτούσε κάποιος αν αξίζει να κάνει κάποιος προπτυχιακό στην Αγγλία θα του έλεγα όχι. Στα 18 είσαι και πολύ μικρός για να εκτιμήσεις την εμπειρία του να ζεις έξω και σε καταβάλλει η "ξενιτιά" στην οποία ζεις. Εγώ στο 4ο έτος, του μάστερ, είχα ήδη κουραστεί και ήθελα να γυρίσω πίσω.

Στα 23 όμως έχεις ζήσει (και έχεις βαρεθεί ήδη από το 3ο έτος) την "φοιτητική ζωή", τις ρετσίνες και τα ρεμπετάδικα και αυτό που σε ενδιαφέρει είναι το να δεις το κάτι διαφορετικό και, πια, χρήσιμο στην καριέρα σου.

Πολλοί (και, ιδιαίτερα, πολλές) σκέφτονται το "αν θα τα καταφέρω να ζήσω έξω" - βάλε τους συναισθηματισμούς κατά μέρος και αξιολόγησε την κράση σου. Πρέπει να μπορείς να τα καταφέρεις "έξω" αν θες να τα καταφέρεις στη ζωή σου.

Η Αγγλία δεν είναι για όλους. Αν ο σκοπός σου είναι το να μπεις στο δημόσιο και ζητάς ακόμη ένα "χαρτί" - μία υποχρέωση που πρέπει να βγει - η Αγγλία δεν είναι για σένα! Δε θα το ευχαριστηθείς, τζάμπα τα έξοδα και ο κόπος. Επίσης, μερικοί, για κάποιους λόγους, δεν μπορούν να φανταστούν τη ζωή τους χωρίς την οικογένειά τους / τον γκόμενό τους / τις καφετέριες στην παραλία. Επίσης, είναι και αυτοί που πιστεύουν ότι Η Ελλάδα Είναι Η Καλύτερη Χώρα Στον Κόσμο. Η Αγγλία δε σου κάνει, θα μιζεριάσεις. Προσπάθησε κάποιο μεταπτυχιακό στην Ελλάδα.

Αν όμως είσαι στο δίλημμα - Μεταπτυχιακό στην Ελλάδα ή στην Αγγλία; - και σε παίρνει οικονομικά, μην το σκέφτεσαι! Θα σου πω γιατί...

Να τονίσω εδώ ότι η αξία των σπουδών στην Αγγλία είναι μόλις κατά 30% ακαδημαϊκή και κατά 70% βιωματική. Οι σπουδές έξω σε χαράσσουν κυρίως μέσα από αυτά που ζεις εκεί. Οι γνώσεις έρχονται, φεύγουν, αποκτούνται και μετά. Αυτός είναι και ο λόγος που θεωρώ ότι το μάρκετινγκ των βρετανικών πανεπιστημίων είναι κάπως υπερβολικό.

Τα παραπάνω, φυσικά, γίνονται μόνο εάν το θελήσεις εσύ. Άνετα μπορείς να σπαταλήσεις έναν ολόκληρο χρόνο στο καβούκι σου, μιλώντας μόνο στους Έλληνες ή κάνοντας μόνο τη διαδρομή εστία-πανεπιστήμιο-εστία. Δυστυχώς, αυτός ο τρόπος ζωής είναι ο αυθόρμητος αν αφεθείς, και ένας από τους σκοπούς αυτού του site είναι το να σε προκαλέσει να ρουφήξεις την εμπειρία της Αγγλίας στο έπακρο. Αλλιώς μπορείς να γυρίσεις πίσω μην έχοντας καν βελτιώσει τα Αγγλικά σου...

Τέλος, πρέπει να υπολογίσεις το οικονομικό. Θα σπαταλήσεις χαλαρά €15000 για ένα χρόνο και ακόμη περισσότερα αν θελήσεις να κάνεις τουρισμό ή επιθυμήσεις κάποιες έξτρα ανέσεις. Οι Αγγλοι πληρώνονται περίπου τα διπλάσια λεφτά από εμάς, αλλά έχουν αντίστοιχα και τις διπλάσιες τιμές στα προϊόντα και τις υπηρεσίες.

Είναι ήδη Φεβρουάριος και πρέπει ωσονούπω να μπεις στα sites των πανεπιστημίων που σε ενδιαφέρουν για να ζητήσεις να σου στείλουν προσπέκτους και τα έγγραφα των αιτήσεων. Αν δεν έχεις ακόμη αποφασίσει το τι θέλεις να σπουδάσεις, ένα πολύ καλό ψαχτήρι για τα μάστερ που προσφέρονται είναι αυτό.

Κάνε τις αιτήσεις σου (4-5 αρκούν, δεν υπάρχει λόγος για πλεονασμούς!) και αποφάσισε αυτό που σου ταιριάζει.

Στα αμέσως επόμενα άρθρα θα αναλύσω περισσότερο τα οικονομικά και τη διαδικασία των αιτήσεων.

(Στην φωτογραφία η Κεντρική Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Reading)

Μετά από την μεγάλη επιτυχία του προσωπικού μου blog, στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως, και μετά από χιλιάδες email που με παρακαλούσαν να συνεισφέρω κι εγώ στο θαύμα της γνώσης του internet, αποφάσισα να υλοποιήσω μία ιδέα που είχα συλλάβει εδώ και καποια χρόνια.

Με λένε Γιάννη και σπούδασα Χημεία και Τεχνολογία Τροφίμων στο Reading της Μεγάλης Βρετανίας για 4 χρόνια (πτυχίο και μάστερ) μεταξύ 1998 και 2002. Στα 4 χρόνια που σπούδαζα παρατηρούσα ότι οι Έλληνες που έρχονταν στην Αγγλία για σπουδές κάθε χρόνο ακολουθούσαν τα ίδια patterns, έκαναν τα ίδια λάθη, είχαν τις ίδιες απορίες.

Ως info-junkie μάθαινα ό,τι θα μπορούσε να είναι χρήσιμο για μένα και για τους γύρω μου και ενημέρωνα όλους όσους ενδιαφέρονταν για το τι πρέπει να περιμένουν ερχόμενοι στην Αγγλία. Στο τρίτο έτος μάλιστα, χρησιμοποίησα αυτές τις γνώσεις στην εργασία μου ως International Students' Helper κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων εβδομάδων του έτους.

Τα τελευταία (αρκετά) χρόνια ο ελληνικός φοιτητικός πληθυσμός της Μεγάλης Βρετανίας βρίσκεται σε αρκετά υψηλά επίπεδα. Τα πιο τελευταία χρόνια όμως (μετά το 2001) παρατηρείται μεγάλη αύξηση στο ποσοστό αυτών που έρχονται για μεταπτυχιακές σπουδές και αντίστοιχη μείωση του ποσοστού των προπτυχιακών - λόγω της πιο εύκολης εισαγωγής στα ελληνικά ΑΕΙ μετά την κατάργηση των Δεσμών.

Όσο περνάν τα χρόνια, τόσο περισσότερο αυξάνουν οι απαιτήσεις της αγοράς σε στελέχη καταρτισμένα και ειδικευμένα. Τα βρετανικά πανεπιστήμια ανέκαθεν προσέφεραν μια πάρα πολύ μεγάλη ποικιλία μεταπτυχιακών σπουδών, σε αντικείμενα ευέλικτα και στοχευμένα στην αγορά εργασίας. Έτσι, παρόλο που και τα ελληνικά ΑΕΙ τελευταία ξεκίνησαν να προσφέρουν μεταπτυχιακά προγράμματα, οι μεταπτυχιακές σπουδές στην Αγγλία (ή, πιο σωστά, σε όλη τη Βρετανία) συγκεντρώνουν την προσοχή των περισσότερων, αν και, κατά τη γνώμη μου, είναι ελαφρώς υπερεκτιμημένες.

Ψάχνοντας τελευταία στο internet, βρήκα ότι ενώ υπάρχουν αρκετά site που ενημερώνουν για τις ακαδημαϊκές λεπτομέρειες όσον αφορά στις σπουδές στη Μεγάλη Βρετανία, δεν υπάρχει κάποιο site που να ενημερώνει τους Ελληνες υποψήφιους φοιτητές για την καθημερινότητα και τα πρακτικά ζητήματα.

Το site αυτό, το οποίο χρησιμοποιεί τη δομή του blogger για λόγους ευκολίας, αποτελεί τη δική μου βοήθεια στα παιδιά αυτά που σκέφτονται ή προτίθενται να σπουδάσουν στην Αγγλία αλλά δε γνωρίζουν τι θα περιμένουν εκεί.

Δεν προτίθεμαι να παράσχω πληροφορίες χρήσιμες σε όλους. Το site αυτό είναι στοχευμένο στο 70% των Ελλήνων που πηγαίνουν στη Βρετανία για σπουδές - αυτούς που ολοκλήρωσαν τις προπτυχιακές τους σπουδές στην Ελλάδα και σκοπεύουν να συνεχίσουν σε ένα Μάστερ (συνήθως ένα μονοετές taught course). Αυτά που γράφω θα είναι συμπεράσματα προσωπικών εμπειριών - και ως εκ τούτου μπορεί να υπάρχουν λάθη ή ανακρίβειες. Καλώ λοιπόν όσους γνωρίζουν καλύτερα να αφήνουν τα σχόλιά τους.

Σε αυτήν την προσπάθεια αρωγός μου υποσχέθηκε ότι θα είναι ο φίλος μου ο Άρης, ο οποίος τα τελευταία 14 χρόνια διαμένει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Έχει τελειώσει ένα BSc και ένα ερευνητικό MPhil στην Αγγλία στη Βιολογία και συνέχισε στην Οδοντιατρική στη Σκωτία, όπου και δουλεύει τα τελευταία 3 χρόνια ως οδοντίατρος. Είναι πολύ πιο ειδικός από εμένα στα θέματα έρευνας, σπουδών Ιατρικής, ζωής στη Σκωτία και των προοπτικών καριέρας στη Βρετανία μετά τις σπουδές.

Φυσικά, προσκαλώ οποιονδήποτε έχει όρεξη να γράψει κάτι να επικοινωνήσει μαζί μου με email - σκοπός είναι να προσφέρουμε όσο περισσότερα γίνεται για να κάνουμε την εμπειρία αυτή των παιδιών που επιλέγουν να ανέβουν στο νησί όσο πιο εύκολη, συναρπαστική και ουσιαστική γίνεται.

Καλές εμπειρίες!